De Naamgeving van onze
harddravers

Van de duizenden paardennamen, die ik sinds 1964 voorbij zag kome, rijn er vele blijven hangen. Soms vanwege bijzondere prestaties, soms vanwege de naam zelf en soms vanwege een link naar mensen. De oudste herinnering heb ik aan de fokproducten van Joh. Smit. Deze Groninger gaf zijn dravers prachtige vogelnamen en voegde daar de letter S aan toe. "Turdus Musica S vond ik de mooiste, gevolgd door Brahmapoetra S, Caracara S en Fluitlijster S. Bij de letter Q kon Smit geen vogelnaam vinden en daarom kreeg de zoon van Fried en Baroline de naam Quicksilver S mee. Juist hij groeide uit tot een onvergetelijke draver, die het wereldrecord aantal van 142 overwinningen boekte. Toen hij in 1966 als 17-jarige op Mereveld winnend afscheid nam, stond er in ons dagblad een foto op de voorpagina. Een winnende draver op de voorpagina. Zullen we dat ooit nog meemaken?

Boven: "Altijd heb ik gehoopt en heden mag ik het dan toch beleven",
aldus de nestor van de eigenaren-fokkers, de 84-jarige Joh. Smit (links)
uit Groningen, terwijl hij de felicitaties ontvangt van G.A.C. van der Windt
bij de overwinning van Quicksilver S in de Grote Prijs der Lage Landen 1964.
Jan Wagenaar draagt de erekrans, echtgenote Annie en dochter Yvonne
delen in de hulde.
Juist dit beste fokproduct van Joh. Smit werd niet naar een vogel genoemd.

Jako S
Joh. Smit overleed in maart 1968 en van zijn laatste drie fokproducten zijn Jako S en Jachtfazant S mij bijgebleven. Jako S had Zilverfazant S als moeder. De erven Smit verkochten haar aan de gebroeders Hendrikx, die er toppers als Karin, Lady en Odysner bij fokten. Jako S schopte het als draver bij Giel van de Togt niet zo ver. Hij stond een beetje in de schaduw van stalgenoot Janky Buitenzorg, die de Derby won. Beide paarden liepen op naam van stal Judith van het Groninger paar Cees Simmeren en Ellie (zwarte El) Heijmans. In de herfst van Jako zijn loopbaan mocht Aonne de Wrede het nog even proberen, maar grote daden bleven uit. Ellie vond dat Jako S alias "haar pikkie" een mooie oude dag verdiend had en verkocht (of gaf) hem aan iemand in Wormerveer. Niet veel later verscheen er in de Panorama een kleurrijk verhaal over Jako S. De emotie droop er vanaf. De nieuwe baas was met Jako naar de wildebaan getogen en daar was de ruin gewond geraakt. Ellie ging door het lint en belandde na een overdosis zenuwtabletten in het ziekenhuis. Na ontslag toog zij naar Wormerveer. Ze verbrak een slot, bevrijdde Jako uit zijn stal en bracht hem naar de slager. Toen iemand in het slachthuis vroeg: "Mevrouwtje hoe wilt u hem mee? Gewoon of in diepvries?"; viel Ellie flauw. Journalist Jan van der Kroon sloot af met de woorden dat Ellie een ode aan Jako S had geschreven en dat de Vereniging Dierenbescherming voor de Zaanstreek naar Groningen was getuft om met bloemen hun deelneming bij het overlijden van Jako S te betuigen. Hij concludeerde dat deze mensen normaal waren en er aan hem iets mankeerde.

Boven: Jako S hier met Aonne de Wrede in 1972.
Hij kwam merkwaardig aan zijn einde.
(foto Wim van der Sluis)

Jachtfazant S
Van Jachtfazant S herinner ik me dat zijn eigenaar ooit wanhopig in Emmeloord op zoek was naar een bookmaker. De covercal was officieel afgeschaft, maar illegaal kon je tegen een vaste cote van 5 tegen 1 nog wel wedden dat een paard als tweede zou aankomen. Bonne de Jong, trainer en rijder van Jachtfazant S, was zo'n beetje de ongekroonde koning van de covercal. Juist die dag in Emmeloord waren de bookmakers tijdig weggedoken.

Boven: Jachtfazant S met Bonne de Jong op weg naar de baan.
Duindigt, begin jaren zeventig. Op weg maar een 2e plaats?
(foto Wim van der Sluis)

Achternamen
Terugkijkend naar die tijd valt op dat destijds veel gebruikte tweede namen als Hollandia, Hanover, Axkit, Mac, Spencer, Pluto, Belwin, Volo, Pride, Harvester, Kitty, Prise, Quick, Scotch en Norton sinds de eeuwwisseling grotendeels verdwenen zijn. Die tijd roept fraaie herinneringen op aan Walter Hollandia, YY Hanover, Lord Axkit, Duchesse Mac, Cherie Spencer, Wanda Pluto, Robert Belwin, Wanda Volo, Olaf Pride, Champion Harvester, Bento Kitty Volo Prise, Udo Quick, Preddy Scotch en Nuttert Norton.

Liever korte namen
Zelf heb ik een zwak voor paarden met korte eenvoudige namen als Anton, Vriend en Uwe. Anton won 93 koersen waarvan de meeste met Joop Ham. Vriend won er 92 en bezorgde de familie Vlaar vele mooie jaren. Uwe was succesvol met de gebroeders De Wrede en Giel van der Togt. Hij was van stal de Oude Hoeve van "Jan Antiek". Nadat Jan zijn antiekboerderij in de hens vloog hebben wij nooit meer iets van hem vernomen.
Duindigt trainer Willem van Overeem had succesvolle seriewinnaars met mooie korte namen als Goodwill, Indien en Jury. Vol afschuw herinner ik me daarentegen namen aIs Poetje Patje, Vlijtig Liesje en Ykeltje P. Dat het nog erger kan bewijzen de Duitsers want daar loopt Huppeldepup. Verschrikkelijk.

Diepnow
Soms gaan namen leven als je er uitleg bij krijgt. Dat was het geval bij de Diepnow paarden, waarvan Rowan en Zabina de succesvolste waren. Piet Borsboom vertelde me ooit dat fokker Westerman zo blij was met zijn huisvesting dat hij de naam met de beginletters van Dit Is Een Plekje Naar Onze Wens verzon. En het betekende tevens: Dit Is Een Paard Naar Onze Wens.

Bovern: Zabina Diepnow was met Piet Zandt zeer succesvol.
Haar achternaam heeft een speciale betekenis.
(foto Wim van der Sluis)

Wez Warber
Uit de tijd dat iedere zondag op de regionale omroep sportuitslagen werden voorgelezen herinner ik me korfbalclub Wez Warber. Dat betekende wees ijverig. Gé den Dubbelden en Aad Pools boekten succes met de gelijknamige draver die altijd zijn best deed.

Boven: Wez Warber met Aad Pools won in 1990
de Grote Prijs Gewest 's-Gravenhage.
Een ijverig paard.
(foto Wim van der Sluis)

Noblesse Oblige
Ook fraai is de naam Noblesse Oblige (adel verplicht). Roelof Hamming fokte hem uit zijn crack Ammetiena van IJmuiden en Jan van Dooyeweerd won veel geld met Noblesse.

Boven: Noblesse Oblige en Jan van Dooyeweerd winnen hier
de Super Trio-draverij van 27 maart 1977.

Swiebertje Kes
Een paard met een bijzondere naam, die ik ben blijven volgen was Swiebertje Kes. Hij liep op 10 mei 2003 in de serie van het AEV Sprintkampioenschap voor driejarigen. Zijn record was slechts 1.21,2 maar hij verraste iedereen door in 1.17 rond tweede te worden achter favoriet Siebren Jubilee. In de stal van Bas Crebas trof ik de eigenaren van Swiebertje. lk tekende uit de mond van mevrouw Kesbeke prachtige woorden op. "Ach mijnheer, we waren vooraf zo bang dat hij in dit geweld zoek gelopen zou worden. In gedachten zagen we hem los van het veld binnenkomen. Als hij een beetje in de buurt zou kunnen blijven waren we al blij geweest. Tja en dan dit. We wisten niet wat we zagen". Pas na die ontroerende kennismaking ontdekte ik dat Kesbeke een Amsterdamse firma in tafelzuren was. Tot aan de dag van vandaag staan er bij ons uitjes en augurken van Kesbeke op tafel. Swiebertje Kes groeide uit tot een fantastisch koerspaard. Hij koerste acht jaar achtereen en verdiende in 146 starts € 65.161. Hij boekte maar liefst 45 zeges waarvan vele onder het zadel met Susan Wiedijk en Nick Hollenberg. Vermoedelijk was zoon Oos Kesbeke die avond in mei 2003 ook aanwezig. Tegenwoordig maakt hij als "augurkenkoning" furore in een veelbekeken reality serie op RTL6. Wat zou het mooi als Oos in die serie ook een koerspaard kon laten opdraven. Ooit vroeg Oos aan Bas of hij voor hem net zo'n paard als Swiebertje Kes kon kopen. In alle eerlijkheid zei Bas hem dat hij zoiets niet op bestelling kon leveren.

Boven: Swiebertje Kes blonk vooral uit in het monté-genre.
Hier wint hij met Nick Hollenberg in Alkmaar.
(foto Wim Huybers)

BN-er namen
Tot slot namen waar ik minder goed tegen kon. Dat waren paarden die naar bekende Nederlanders werden vernoemd zoals Andre van Duin, Willem Ruis, Anton Geesink, Pipo de Clown en Sonja Barend. De laatste vond ik het ergste. Tegenwoordig duikt Sonja als "koningin van de talkshow" nog wel eens op in een tv-programma, maar zelf herinner ik me haar vooral als een vooringenomen serpent. Als ik haar show op vrijdagavond had verteerd, dan hoefde ik haar in het weekend niet op vier benen te zien ronddraven. Uitzonderingen op mijn afkeer voor bekende Nederlanders zijn er natuurlijk ook. Peter Post en vooral Kees Verkerk bezorgden de sport heel veel positieve publiciteit.

(einde artikel Henri van Voorn)

Boven: Twee keer Willem Ruis op Duindigt d.d. 9-10-1985.
Met in het midden eigenaar-trainer Dirk Bak.
Hun naam was het enige dat deze twee uitersten gemeen hadden.
Fokker P.K. Avis heeft zijn fokproduct deze naam gegeven.
De ruin had een record van 1.20,6 en een winsom van ca. 15.000 gulden.
(foto Wim Huybers)

---

Verwijzingen

Onder Geschiedenis/Diversen is in 2022 een pagina
gepubliceerd over de Naamgeving van harddravers,
ook met bijzondere namen.
Click hier

Onder Geschiedenis/Diversen is in 2022 een pagina
gepubliceerd over de muzikale namen van harddravers,
geschreven door Henri van Voorn.
Click hier


In onze Fototheek staat onder Diverse een pagina vol met naar
bekende mensen vernoemde dravers, zoals Kees Verkerk,
Anton Geesink, Marco Borsato, Annie Friesinger, Zjohnny Cash,
Willem Ruis, etc. met enkele foto's erbij.
Click hier