Jaarverslag 2008

JAARVERSLAG 2008
HISTORISCH ARCHIEF NDR
NATIONAAL DRAF- & RENSPORT MUSEUM

"Zonder verleden geen toekomst"

Archiefcommissie bestaat uit:
- mevrouw Truus van der Kraats-Riem, voorzitter
- dhr. Durk Minkema, plv. vz, belast met historisch archief
- dhr. Peter van Betten, secretaris/penningmeester
en de leden:
- dhr. Joop Arkenbout, fotocommissie
- dhr. Co Govers, fotocommissie en geschiedschrijving
- dhr. Henk Houtman
- dhr. Hans Huiberts, website
- dhr. Jan den Nijs
- dhr. Wim van der Sluis, foto's & video's (m.i.v. 1 juni)

adviseurs: de heren Frits de Vries (archivering) en Karel Bonekamp (video's).

Dit verslag is vastgesteld in de Jaarvergadering Archiefcommissie van 4 februari 2009

INHOUDSOPGAVE

1. Inleiding
2. Verslag archief door Durk Minkema
3. Verslag fotocommissie
4. Website www.archiefndr.nl door Hans Huiberts
5. Geschiedschrijving door Co Govers
6. Overzicht gebeurtenissen
7. Public Relations
8. Vrienden, Sponsors en Schenkingen/Bruikleengevers
9. Financieel verslag door penningmeester
10. Planning en begroting 2009

Bijlagen:
A. Nog te verwerven archief stukken en lijst met uit de vroegere bibliotheek KNHRV/NDR verdwenen titels
B. Folder van Vrienden van het Archief, uitgave 9/2008
C. Overzicht Vrienden van het Archief / Sponsors
D. Winst- & Verliesrekening en kopie rekening Archief-NDR
E. Begroting 2009


1. Inleiding
Op vele fronten is gewerkt. In het archief en museum wordt veel werk verzet, maar ook thuis wordt informatie verzameld en vragen beantwoordt. Bezoekers van het archief, het museum en de website dragen door schenkingen van belangwekkend materiaal bij aan het succes. Durk Minkema schetst in hoofdstuk 2 de voortgang van het historisch archief. Een verantwoorde opslag en registratie maken het archief toegankelijk voor onder meer publiek en pers. De fotocommissie, bestaande uit Joop Arkenbout, Truus van der Kraats, Co Govers en Wim van der Sluis, werkt gestaag aan de verwerking van de foto's. Lees het verslag in hoofdstuk 3. De website informeert belangstellenden niet alleen over de voortgang, maar toont ook wat het archief én museum te bieden heeft. Schenkingen en in bruikleen afgestane goederen worden na ontvangst gemeld, foto's van cracks, maar ook oude koersverslagen zijn er te zien. Zelfs liedjes kunnen worden beluisterd. Het verslag van Hans Huiberts hierover staat in hoofdstuk 4. Co Govers werkt aan de geschiedschrijving en schetst dit in hoofdstuk 5. De nog lege museumruimte op 1 januari vraagt eveneens aller aandacht. In hoofdstuk 6 een overzicht van de gebeurtenissen. Zonder hulp van velen kan het werk niet gedaan worden. Dank is verschuldigd aan de vrijwilligers, NDR, het gastvrije Duindigt, de 81 Vrienden van het archief, de talrijke Sponsors, de 105 Schenkers en 9 Bruikleengevers, Nakoersen.nl en Draaf. Gestimuleerd wordt het schenken of in bruikleen geven van materiaal. Het museum laat de geschiedenis herleven. Gestreefd wordt een bijdrage te leveren aan de promotie van de Draf- & Rensport. De archiefcommissie werkt onder eindverantwoordelijkheid van de NDR, zij het met grote mate van zelfstandigheid. De titel van het verslag "Zonder verleden geen toekomst" wijst op de historische betekenis, maar in het verslag wordt ook vooruitgekeken. De toekomst van het archief en museum is van belang voor eenieder die het goed meent met de mooie Draf- & Rensport.

2. Archiefwerkzaamheden
( door Durk Minkema)
Het archief van de NDR was sinds de verhuizing van het NDR-bureau aan de Scheveningseweg naar het pand van de Staatsloterij aan de Paleisstraat in Den Haag, in juni 1994, opgeslagen in de City Box Self Storage aan de Saturnusstraat in Voorburg. Eind oktober en begin november 2006 zijn de ruim 20 m3 boeken en tijdschriften overgebracht naar de toen ingerichte archiefruimte op Duindigt, onder de grote tribune. Daar zijn ze, ontdaan van ruim 12 jaar stof, op land gesorteerd en op de boekenstellingen geplaatst. Vanaf begin juni 2007 is begonnen met de inbreng van alle titels in de computer volgens het Accessprogramma. Ruim een jaar later, juni 2008, was deze klus voltooid en waren 6.189 titels ingebracht. Intussen is eind december 2008 door vele schenkingen het aantal titels gegroeid tot 7.095. In de 40 m2 vloeroppervlak beslaande archiefruimte zijn de titels op de boekenstellingen gerangschikt naar land van herkomst, waarbij de tweeletterige landencode volgens het ISO 3166-1 systeem is aangehouden. Per titel zijn de volgende gegevens in het Access-systeem opgenomen:

- Unieknr. (momenteel lopend van 1 tot 7.095)
- Locatie: archiefndr; kantoorndr (een deel van de stamboeken is aldaar)
- Landcode
- Plaatsingscode: is plaats op de stellingen in de archiefruimte
- Titel
- Auteur
- Genre: boek, jaarboek, stamboek,tijdschrift, officieel bulletin, etc.
- Discipline: draf, ren, ander
- Jaar of jaardeel
- Jaargang of aflevering
- Eigenaar: NDR, KNHRV, ander
- Schenker
- Bruikleengever
- Uitgever
- Druk
- Uitgavejaar
- Vorm: ingebonden hard kaft, idem slap kaft, los, etc.
- Staat: mate van eventuele beschadiging
- Bijzonderheden

Het streven van de archiefcommissie is om het archief zoveel mogelijk volledig te maken. Daarbij is het uitgangspunt om van de belangrijkste draf- en renlanden in ieder geval de stamboek uitgaven compleet te krijgen. Dank zij ruil, met name met het Eurocenter van de heer P.A. Bogaard te Leusden-Zuid, en dank zij vele schenkingen zijn we aardig op weg. Het aantal schenkers, groot en klein, aan archief, museum bedraagt sinds de start al 105. Voor Nederland is ons streven om zoveel mogelijk alle uitgaven op draf- en rengebied in de verzameling op te nemen.
In bijlage A is aangegeven welke titel we nog in het bijzonder zoeken. Het archief heeft verscheidene uitgaven dubbel en deels beschikbaar voor ruil.
We zijn in het bezit van vroegere inventarisaties van het archief van de KNHRV en van de NDR, uitgevoerd begin 1950, begin 1976 en eind 1993. Helaas is gebleken dat sedertdien verscheidene stukken verdwenen zijn, mogelijk geleend en vergeten terug te brengen. Hopelijk gebeurt dat laatste alsnog. Deze zijn eveneens in bijlage A vermeld.
Archiefplannen:
Voor de komende tijd wil het archief, mits beschikkend over voldoende middelen, zich richten op de volgende taken:
- Verzameling aanvullen met ontbrekende stukken
- (Laten) herstellen beschadigde boeken en tijdschriften
- Toegankelijker maken van Accesbestand, vooral via queries

Van maart tot en met oktober 2009 is het archief elke 1e woensdag van de maand toegankelijk voor publiek van 10 tot 14 uur. Op aanvraag is bezoek op een andere tijd bespreekbaar.

3. Verslag fotoarchief
( door de fotocommissie)
Van de ruim 21.000 beschikbare foto's is inmiddels 85% geregistreerd en opgeborgen in mappen in diverse ladekasten. Daarnaast worden alle foto's gescand en opgeslagen. Jammer is dat de foto's A t/m K uit het fotoarchief van BCM ontbreken. Misschien kan het archief van fotograaf Jacques van Bellen voor de nodige aanvulling zorgen. De foto's zijn handmatig geïnventariseerd, gerubriceerd en in hangmappen in de ladekasten geplaatst. Regelmatig worden foto's en fotoalbums ontvangen uit particuliere familiearchieven. Van der Kraats en Arkenbout noteren zo veel mogelijk bijzonderheden op de foto's. Vaak ontbreken voldoende gegevens. Van der Sluis heeft in nauwe samenwerking met Huiberts diverse foto's gescand en op de website geplaatst. Govers heeft ruim 60 foto's vergroot en ingelijst in passe-partouts en van een tekst voorzien. Deze foto's hangen aan de expositiewanden.

Planning.
Naast de registratie van de resterende 15% foto's zal eveneens nader overlegd worden met Jacques van Bellen over de ontbrekende foto's. De ingelijste foto's in het museum zullen in 2009 een andere indeling krijgen. Foto's van de recente cracks uit jaren 1990-2008 zullen in 2009 worden geïnventariseerd en ingelijst ter voorbereiding op expositie.

4. Website www.archiefndr.nl
( door Hans Huiberts)
De website is een belangrijk communicatiemiddel bij de activiteiten. De tastbare archief- en museumstukken in bibliotheek en museum zijn beperkt toegankelijk en het aantal bezoekers is relatief gering. De website echter staat dag en nacht open naar de hele wereld. Iedere computerbezitter kan thuis op zijn of haar gemak een kijkje nemen in de rijke historie van de vaderlandse draf- en rensport. Zicht op de geschiedenis van de rijke vaderlandse Draf- & Rensport is van groot belang voor de promotie van de sport: het bindt de bestaande liefhebbers en stelt nieuwe geïnteresseerden in de gelegenheid kennis te maken met de historie die de sport en de fokkerij heeft gevormd. Niet voor niets begint de website met de regel: "Zonder verleden geen toekomst". Verder is de website van groot belang voor de bekendheid van archief en museum. De activiteiten worden uitgebreid naar buiten gebracht waartoe mensen ertoe worden aangezet om historisch materiaal en memorabilia aan het archief te schenken of in bruikleen af te staan. De giften en de in bruikleen gegeven goederen worden dan op de website vermeld of getoond, zodat iedereen er kennis van kan nemen. De website zorgt voor de ontsluiting van het historisch archief. Mede dank zij adviseur Karel Bonekamp, die ons steunt met beelden en films, wint de website aan kwaliteit.
In het verslagjaar bezoeken meer dan 10.000 personen de website, gemiddeld bijna 40 per dag. Ongeveer de helft daarvan zijn nieuwe bezoekers, die via andere sites of zoekmachines, zoals Google, op onze website terecht komen. Zelfs uit België, Frankrijk en Canada bereiken ons vragen over paarden, personen, Gouden Zwepen en drafbanen. 37 personen vragen om informatie van velerlei aard.
Aan het einde van het verslagjaar staat 1.200 MB aan teksten, foto's en videobanden op de website. Voor elk wat wils, maar nog niet genoeg want er ontbreken vooral nog vele foto's en videomateriaal. Het streven is om wekelijks nieuwe zaken toe te voegen, waardoor bezoekers hopelijk weer spoedig terugkomen. Hiermee kunnen we nog jaren vooruit.
Websiteplannen:
2009 is uitgeroepen tot het jaar van de tradities en daar willen wij op gaan inspelen omdat de sport en fokkerij hierop is gebaseerd. Daarnaast laten we ons ook leiden door vragen van bezoekers, actualiteiten of jubilea om de tradities actueel te maken.

5. Geschiedschrijving
(door Co Govers)
Met betrekking tot de Drafsport wordt gewerkt aan het verzamelen van gegevens over de periode 1880-2007, die een beeld zullen gaan verschaffen over de ontwikkelingen die zich in de fokkerij hebben voltrokken met daarnaast een weergave van de meest succesvolle hengsten en merries.
Ten aanzien van de Rensport zijn de wedstrijdsportgegevens van deelnemers en paarden vanaf 1935 inmiddels beschikbaar.

6. Chronologisch overzicht gebeurtenissen in hoofdlijnen
Het is onmogelijk de vele aanwinsten, leuke reacties en alle helpende handen te vermelden. De archiefcommissie vergadert 2 maal op volle sterkte en daarnaast vele malen informeel in wisselende samenstelling. In een extra vergadering wordt besloten het museum - gelet op de Duindigt/OVG ontwikkelingen - zonder ingrijpende aanpassingen in te richten. Noodzakelijke herstelwerkzaamheden en verbeteringen worden tegen minimale kosten gerealiseerd.
Januari:
Na de schriftelijke goedkeuring van Duindigt eind 2007 is hard gewerkt aan de inrichting van de beschikbaar gestelde museumruimte. Van de heer Van Herk worden twee vitrinekasten verkregen. Overlegd wordt met Rob van Leeuwen van Hof Catering over eventueel meegebruik van museumruimte en zijkamer; uit veiligheidsoverwegingen wordt besloten de binnentrap naar de parterre af te sluiten. Gesprekken worden gevoerd en offertes aangevraagd voor inrichting museum. De 33e Vriend meldt zich. Het Jaarverslag 2007 wordt gedistribueerd en verschijnt op de website.

Februari:
De nog lege museumruimte wordt geïnspecteerd. De grote schoonmaak start; ook "kamer van Meyer", achter het museum en de zijkamer worden opgeruimd; lekkages worden gelokaliseerd en het plafond wordt door de zorg van Duindigt hersteld. Het Gemeentebestuur van Wassenaar verzoekt ons op 8 februari een datum te plannen voor bezoek aan archief en museum. Gestaag wordt doorgewerkt aan de inventarisatie en het catalogiseren van fotomateriaal en opname boeken en tijdschriften in Acces. Op 20 februari vergadert de archiefcommissie.

Maart:
Gestart wordt met het inrichten van de museumruimte; veel, in het archief opgeslagen, materiaal vindt een plaats in het museum. Op 19 maart wordt de jockeyweegschaal geplaatst door John Smith en Frans Houdijk. Een kokosmat en gevelbord wordt aangeschaft om de entree te sieren. Stoeterij Buitenzorg wordt uitgenodigd te participeren in een tentoonstelling in museum op de "Stoeterij Buitenzorg dag" op 23 april. Schilder Evert van Binsbergen wordt aangeboden een expositie te houden in het museum. Beiden reageren zeer enthousiast maar laten daarna niet meer van zich horen.

April:
Een drukke maand om tijdig voor de opening het museum ingericht te krijgen; de vitrinekast wordt gevuld met bekers, zeer bijzondere boeken en ereprijzen. Op 16 april krijgt de door Mart Bakker geschonken sulky van W.H. Geersen, waarmee Hairos II in 1960 in Vincennes de Prix d'Amerique won, een prominente plaats in het museum, naast het mooie Hall of Fame bord en het grote schilderij van Hairos II. Dank zij het vele speur- en fotowerk van de heer J.C. Govers kunnen we op woensdag de 23ste meer dan 50 foto's in passe-partouts van de cracks binnen de draf- en rensport op de expositieborden hangen. De heer Ruud Peeren verbetert de lichtval door het aanbrengen van diverse lichtspotjes, waardoor de kampioenen beter tot hun recht komen. Een Koninklijke Onderscheiding verrast op 25 april het archiefcommissielid de heer Henk Houtman. Als mede initiatiefnemer voor de oprichting van het Historisch Archief legt hij in 1997 de basis. Op zondag 27 april wordt het museum officieel geopend. Dank zij het Drafcentrum Hilversum en de snelle auto van Piet Borsboom lukt het nog net vóór de opening om de Kampioensportretten uit te stallen. Vele bezoekers, waaronder trainers uit de ren- en drafwereld, bezoeken het museum. Het is een drukte van belang.

Mei:
Op 7 mei om 14.30 uur bezoeken de burgemeester drs J. Th. Hoekema en de heer A.P. van der Lee, wethouder van Financiën en de heer N.J. Alkemade, wethouder van Algemene Zaken het archief en museum. Hierbij zijn ook aanwezig de voorzitter en directeur NDR en de heren R. Milders en M. van der Lubbe van de Stichting Beheer Duindigt. De Hippodromers versterken de gelederen door zich aan te melden als 50ste Vriend. Ook de damesgroep "Red Hats" brengen kleur in het museum.

Juni:
0p 1 juni, de Dag van de Fortis Gouden Zweep, wordt een vijftigtal personeelsleden van Fortis in twee groepen rondgeleid in het museum. Bas Crebas schenkt ons vele Amerikaanse, Zweedse, Oostenrijkse en Duitse jaargangen drafsport tijdschriften.

Juli:
Op de Volbloed Derby dag heten we vele bezoekers welkom waaronder jockey Adrie de Vries en de wethouder van Wassenaar. Op 20 juli ontvangen we in bruikleen een Duindigt gokkast.

Augustus:
Is de drukste maand. Op woensdag 6 augustus zendt Radio West een live verslag uit van het gesprek tussen Lotte de Bree en de beide archiefcommissie leden D. Minkema en J. Arkenbout. Drafcentrum Hilversum schenkt een grote tweezijdige lichtbak die vroeger de infobalie in Hilversum sierde; op Derby-Dravers-Dag 10 augustus vindt de druk bezochte Jaarlijkse Vriendendag plaats. Egbert de Visser schenkt een sierdeken van Ybe van Papenhoef. De heer Govers maakt een begin met het vastleggen van de geschiedenis in statistieken en actualiseert tevens de statistieken Vaderpaarden. Op de Dag van het Paard ontvangen vanaf 12 uur de vrijwilligers de vele bezoekers. De Hairos II expositie bij de ingang rechts is verrijkt met een hoefijzer van de wereldkampioen dravers en de beroemde WK-helm uit 1960 van Willem Geersen. De film: "Van Stal tot Renbaan" laat de belangstellenden Duindigt zien in het jaar 1975.

September:
Op 21 september: "de Jan van Dooijeweerd-/TKM-dag" is het museum geopend van 12 tot 15 uur; de 61ste Vriend meldt zich en laat een boek vol foto's en wetenswaardigheden achter. Jim van Yperen, de zoon van jockey Jim van Yperen, die in 1949 met Qualissa de Derby won, verrast ons met prachtige oude foto's, unieke rijlaarzen en een cap en zadel van zijn vader. Ook oud-trainer Annemiek Beissel von Gymnich vereert ons met een bezoek.

Oktober:
Zaterdag 4 oktober ontvangt het museum op de drafbaan in Wolvega een hoefijzer van Passing Renka uit de handen van trainer/rijder Jeroen Engwerda ter verrijking van de ijzergalerij. Het is druk in het museum en het archief tijdens de "Stal Westland-dag/Kees Verkerktrofee" op zondag 5 oktober; op deze dag wordt onder meer de groep Steensma rondgeleid.

November:
De begin november aangekochte, honderd jaar oude, jockeyweegschaal verrijkt het museum. 15 november bezoeken enkele archiefcommissieleden oud trainer en rijder Martin Vergay in Hippolytushoef; gegevens van personen op foto's worden genoteerd; de heer Vergay staat ons in bruikleen af een groot schilderij, dat met behulp van Wim Geersen een plaats krijgt in het museum. De herinrichting van het museum start: extra expositieborden worden door de heer Ruud Peeren aan de balustrades bevestigd en waar nodig verzaagd; door de gewonnen ruimte kunnen meer belangwekkende stukken tentoongesteld worden. Extra lichtarmaturen worden aangebracht. Mart Bakker van Stoeterij Cartouche schenkt ons vele stamboeken en diverse jaargangen van Amerikaanse en Zweedse tijdschriften.

December:
Op 1 december meldt zich de 80ste Vriend; het bereiken van de 100ste is een brug te ver; de eerste Vrienden storten al hun bijdrage voor het jaar 2009. Op de laatste koersdag van Duindigt verrast de heer Bob de Bruin het archief onder meer met vier foto-albums en videobanden.

7. Vrienden/Sponsors van het Historisch Archief & NDR-Museum
De archiefcommissie voelt zich gesteund in de werkzaamheden door 81 Vrienden en vele Sponsors, die in geld € 1.642 en interessant materiaal bijeen brengen. De Vriendenclub is opgericht eind 2007. Voor doel en opzet wordt verwezen naar de folder in bijlage B. De Vriendendag op zondag 10 augustus wordt door Vrienden, Sponsors en Vrijwilligers goed bezocht; onder het genot van een gratis drankje (aangeboden door HOF's Catering) worden de aanwinsten en het museum bewonderd, herinneringen opgehaald en kennismakingen vernieuwd.
PLANNING: volgend jaar vindt de Vriendendag plaats op zondag 9 augustus 2009 van 12.00 tot 15.00 uur.

8. Public Relations
Aandacht is o.m. gevraagd voor archief en museum in:
- Draf- & Rensport bij opening, in de Breeders Special van 6 maart en door advertentie in Kerstnummer
- Draaf; zowel in het Zomernummer als in Winternummer 2008/2009, onder de rubriek: museumstukken
- De Jaarlijkse Vergadering van Fokkers van Draverpaarden
- Interview met Radio West
- Nakoersen.NL
- Website www.archiefndr.nl
- Affiches, borden en bloemen/planten op Duindigt

9. Financieel Verslag
Beschikt wordt over een ING-rekening 2488133 t.n.v. het Historisch Archief NDR te Den Helder;
beginsaldo is € 1.746,06 en het eindsaldo bedraagt € 1.217,41.
De kosten bedragen € 2.431,60 en de baten zijn € 1.902,95. Er is dus € 528,65 méér uitgegeven dan ontvangen. Zie bijlage D voor de Winst- & Verliesrekening.
Overzicht van de kosten:
· Aankoop boeken € 204,35
· Inrichting museum € 329,99
· Aankoop voor museum € 247,77
· Foto's/passe-partouts, etc. t.b.v. museum € 950,51
· Computer € 100,00
· Website € 88,87
· Cartridges, floppy's, etc. € 333,13
· Bankkosten ING € 62,00
· Administratiekosten, etc. € 114,98

Overzicht baten:
· Vrienden en Sponsors € 1.662,00
· Verkoop overtollige boeken € 240,95
Bij de NDR wordt ook een Archief/Museum NDR rekening aangehouden, waarvan in het verslagjaar geen gebruik is gemaakt. Op deze rekening, die bedoeld is voor grote bedragen met BTW, staat zowel aan het begin als het eind van verslagjaar € 1.382,57, zie eveneens bijlage D.
Er wordt geen Kas aangehouden.

12.Planning activiteiten in 2009
Verwezen wordt naar de planning bij de verscheidene onderwerpen. Het opstellen van de Statuten en een huishoudelijk reglement zal plaatsvinden na overleg met de NDR. Begroting 2009 - zie bijlage E - is gebaseerd van de geschetste planning en met inachtneming van de beperkte geldmiddelen. Aankopen voor archief en museum dienen plaats te vinden binnen budget, dan wel na het verkrijgen van extra geldmiddelen.
Chronologisch overzicht geplande openingstijden in 2009:
Het Historisch Archief is geopend iedere 1e woensdag van de maanden maart t/m oktober. Bezoektijden van 10 tot 14 uur. Vaak bestaat dan eveneens de mogelijkheid het museum te bezichtigen.
In het komende jaar wordt wederom aandacht geschonken aan het verschaffen van informatie aan particulieren en media. De vraagbaak functie.
Het MUSEUM is geopend van 12 tot 15 uur op zondag:
- 15 maart, opening Renbaan Duindigt
- 12 april, Grote Paasprijs
- 3 mei , Peerdenpietendag/Generaal Baron van Heemstra-prijs
- 31 mei, Gouden Zweep
- 28 juni, Grote prijs Der Lage Landen
- 12 juli, Volbloed Derby
- 9 augustus: VRIENDENDAG & Dravers Derby
- WOENSDAG 19 augustus Dag van het Paard
- 27 september, Kampioenschap van Nederland dravers
- 25 oktober, H. van Wickevoort Crommelin Memoriaal

De volgende exposities worden voorbereid:
· Nederlandse Stoeterijen door de jaar heen
· Kortebaan
· Gouden Zweep
· Paardenboekenmarkt tijdens Dag van het Paard