|
Tekst uit het boek 'Drafbanen in Nederland'
door Durk Minkema
DEN HAAG HOUTRUST
langebaan: 1921
baanrecord: Quimperlé 1.34,2b C.F. Ockhorst 29-5-1921
800 m koersen: 1912-1913,1915-1921,1923-1935 (Totaal 22 jaren)
Houtrust is genoemd naar de daar vroeger gelegen boerenhofstede met die naam, waarvan in 1685 al sprake was. De Maatschappij tot Exploitatie van het Sportterrein Houtrust kon in december 1909 het aldus geheten stuk gemeentegrond van 11 ha, dat lag aan de Laan van Poot, vlakbij de Bosjes van Poot, huren. Het was de bedoeling het te gebruiken voor sportwedstrijden, tentoonstellingen, volksfeesten en openluchtspelen.
De aanleg verliep voorspoedig en op 3 juli 1910 vond de opening plaats met het 8ste Groot Internationaal Concours-hippique van Den Haag, dat een week duurde. Voorheen vond dit concours altijd plaats op Zorgvliet, maar dat terrein was te klein geworden. Tribunes en stalling werden naar Houtrust overgebracht. In het najaar van 1910 hield 'de duivel van Antwerpen', de aviateur Jan Olieslagers, er zijn fameuze vliegdemonstraties.
In 1912 werd de Paardensport Vereniging Houtrust opgericht met de bedoeling om 800-meterdraverijen te organiseren en de eerste vond plaats op 25 augustus 1912, aan het begin van het toto-loze tijdperk. Op de grasbaan werd linksom gereden. Deze draverijen,
waarop veel onderling (illegaal) gewed werd, trokken zeer veel bezoekers en werden een groot succes. Zij hebben er in belangrijke mate toe bijgedragen, dat de drafsport het totalisatorloze tijdperk overleefde. Soms werden er speciale attracties georganiseerd, zoals in 1917 een duel tussen de bekende Nederlandse wielrenner Piet Moeskops en de kortebaandraver Doorlooper met Jan de Vlieger als pikeur. De wereldkampioen sprint Moeskops werd hopeloos verslagen en verdween stilletjes van het terrein.
Het aantal 800-meterdraverijen breidde zich gestaag uit en bereikte zijn hoogtepunt in het begin van de jaren twintig. In 1921 bedroeg het aantal meetings zelfs 24.
Op 29 mei 1921 werd voor de eerste en enige maal een langebaandraverij op Houtrust georganiseerd. Voor die dag had men de te smalle drafbaan verbreed ten koste van het erbinnen gelegen voetbalveld, wat desastreuze gevolgen had voor de grasmat. Het bleef dan ook bij deze ene langebaandraverij.
Op Houtrust vond ook de eerste dameskoers in Nederland plaats, uiteraard over 800 meter en wel op 5 september 1926. Dit zou in 1931 en 1932 nog eens herhaald worden.
De bekende dravertrainer Kees Ockhorst heeft jaren lang zijn entrainement op Houtrust gehad tot hij in 1931 naar Duindigt verhuisde. In 1935 werd er voor het laatst op Houtrust gekoerst, daarna was de baan ongeschikt voor draverijen door bebouwing en wijziging der tribunes. De PV Houtrust heeft nog tot 1941 bestaan en organiseerde na 1935 draverijen op Woudestein (Rotterdam), Hilversum en Mereveld (Utrecht).
Op het sportpark Houtrust, dat er nog steeds ligt, voetbalde vroeger HBS. Nu is dit het domein van de clubs Duinhorst s.v. en s.v.v. Scheveningen.
Bronnen: 's-Gravenhage en Scheveningen. Gemeentebestuur Den Haag, 1913; J.M. Knaud: Het Verre Westen. Den
Haag, 1986.
Boven : Deel van kaart van 's-Gravenhage en Scheveningen uit 1913,
met in het midden het
Sportterrein Houtrust. Onder het midden
de Stadsgasfabriek, waarbij in 1884 draverijen werden gehouden.
Boven: Eigenaar F.B. van den Bergh, met hoed in de hand,
luistert vol trots naar de toespraak, waarbij hij de zilveren beker
van de Haagsche Tramweg Maatschappij krijgt uitgereikt voor
de overwinning van zijn paard Adeline op de Houtrustbaan
in Den Haag, 13 juni 1915.
(foto Schnabel, De Revue der Sporten)
Boven : Gezicht op de tribunes van Houtrust tijdens een draverij in 1915.
(uit: De Revue der Sporten 8 (1915), 523)
Boven: Ella Ross (via Trotteur en Fleetness T de overgrootmoeder
van de crack Theo Messidor) met pikeur Witteveen
te Houtrust in augustus 1916.
Boven: Emigré, hier te zien op Houtrust in 1917.
Boven : Koers op Houtrust in juni 1917.
De pikeur van het koppaard lijkt wel Jan de Vlieger,
zie ook de foto hieronder.
Boven: Doorlooper (met de 18-jarige Jan de Vlieger) won in een
match-ŕ-deux van de beroemde wielrenner Piet Moeskops.
Houtrust juli 1917.
Boven : Madrigal met Kees Ockhorst in actie op Houtrust d.d. 26-6-1927.
Boven: Een oude foto met onderschrift. Iemand heeft achter
de naam Mevrouw Pennings geschreven: - de Vlieger.
Vast familie van Dirk en Jan de Vlieger.
Zij won de zogenaamde dames-koers op Houtrust
in 1926 met Idylle.
Boven: Dit kleine fotootje komt uit het Heikens-archief,
met onderschrift: dames-koers op Houtrust. Het gaat om dezelfde
koers in 1926, want als je goed kijkt herken je Mevr. Pennings met
Idylle als tweede van links. Zo te zien dragen de dames rokken.
Zouden die met knijpers vastzitten?
Boven: De deelneemsters aan de dameskoers op Houtrust
op 2 augustus 1931. V.l.n.r. mej Pronk, mej. v.d. Touw,
mevr. Pennings-de Vlieger, mej. Oosthoek en
mej. Martha de Vlieger.
De rijbroek heeft haar intrede gedaan,
twee rijden nog met een rok aan.
Uit: Paard en Paardenwereld, 6 aug. 1931
Boven: Een koers op 4-6-1933 op de baan van Houtrust.
|
