Tekst uit het boek 'Drafbanen in Nederland'
door Durk Minkema
Drachten Sportterrein: 1924-1965, 1967-1991, 1993-1997
800m koersen van 1922-1965.
Drachten grasbaanraces (eenmaal per jaar): 201?-heden
baanrecords:
1924-1939: McGregor 1.27,5b A. Makken 20-6-1937
1940-1965: New Spencer 1.25,0b N. Oosting 26-5-1960
1967-1997: Yellowa 1.14,5a A.W. Blok 25-8-1994 (speciale poging)
(Bovenstaande gegevens en onderstaande tekst zijn met toestemming
overgenomen uit het boek "Draf- en Renbanen in Nederland"
van Durk Minkema.)
In het begin van de jaren twintig van de 20ste eeuw werd op initiatief
van de plaatselijke VVV een sportterrein aangelegd in het zuidwesten
van Drachten. Het langgerekte terrein, dat ten westen lag van de
huidige Burgemeester Wuiteweg, bestond uit drie gedeelten. Het dichtst
bij de weg lag het terrein voor voetbal, korfbal, kaatsen en gymnastiek,
dan volgde een zwembad en het achterste, langste, gedeelte werd
ijsbaan met daaromheen een drafbaan met opgehoogde bochten. In Zoetermeer
wist men een zo goed als nieuwe, 100 meter lange tribune op de kop
te tikken. Die werd in twee gedeelten op het terrein geplaatst,
een deel op het voorste sportterrein en een deel op de drafbaan,
vlak tegen de baan aan.
In de winter van 1921/1922 werd de Harddraverij- en Renvereniging
Drachten opgericht en op 6 augustus 1922 vond de feestelijke opening
van de renbaan plaats bij heerlijk zomerweer met een springconcours,
een jachtrit en een 800-meterdraverij. De eerste langebaandraverij
volgde in 1924, op 25 mei, bij welke gelegenheid de Olympische ruiterkampioen
Pahud de Mortanges een demonstratie verzorgde.
Drachten, 17 mei 1925.
"Hoe dol gezellig het dien dag was!
Prachtig mooi zomerweer.
Hoogst interessante strijden.
5000 toeschouwers!"
(uit: Van Stralen's Kalender der
Draverijen in Nederland, 1925) .
Deelkaart van Drachten uit 1925,
met rechtsonder de drafbaan/ijsbaan.
(uit het boek van Minkema)
Boven: Windekind (P. Kramer) verslaat X B (P.Dj. Bolt)
in Drachten op 22-5-1936.
Boven: Xiphias met C. Vergay koerst hier te Drachten in 1937.
Links is X B met P.Dj. Bolt te zien.
Boven: Er werd in de jaren 1930 ook gerend met Volbloeds in Drachten.
Yatagan (links met R. Siemens) wint de Herdenkingsren
op 11-7-1937, voor Young Stefan (nr.3).
Boven: Koersen op de grasbaan te Drachten in 1939.
(foto: overgenomen van de website dragten.nl)
Boven: Luchtfoto van de drafbaan te Drachten in 1954.
(foto: overgenomen van de website dragten.nl)
In 1937 en 1938 werden er zelfs rennen gehouden op
deze baan, die daarvoor met zijn veel te scherpe bochten in feite
ongeschikt was. In dat laatste kwam een aanzienlijke verbetering
toen men de beschikking kreeg over een naastgelegen stuk land. De
breedte van het middenterrein, waarop de ijsbaan lag, werd van 50
op 76 meter gebracht. De vernieuwde baan met haar veel ruimere bochten
werd ingewijd op Hemelvaartsdag 2 mei 1940, toen 5.000 bezoekers
op de draverijen afkwamen. Drachten koerste gewoonlijk slechts eenmaal
per jaar, traditioneel op Hemelvaartsdag. Een enkele keer was er
een tweede meeting.
Boven: Koersen te Drachten in 1941, met voor het eerst
in Friesland
(na het totalisatorverbod uit 1911)
de terugkeer van de toto.
(foto: overgenomen van de website dragten.nl)
Vaker koersen
Dat werd anders toen in 1966 de grasbaan werd omgezet
in een kunstbaan, welk werk werd uitgevoerd door de NV Grontmij.
De nieuwe baan, exact 773 meter en 33 cm lang, werd op Hemelvaartsdag
4 mei 1967 in gebruik genomen. Er werd dat jaar vier maal gekoerst,
een aantal dat twee jaar later al verdubbeld was tot acht maal en
de bloeiperiode viel in de tachtiger jaren, met soms achttien meetings
per jaar. Met de komst van de nieuwe baan was aan de buitenzijde
van de baan ook een nieuwe rechterstoel gebouwd, terwijl een jaar
later het restaurant in de linkerbocht klaar was. Toen was zowel
het sportterrein als het zwembad voor de drafbaan al verdwenen en
lag de ingang van de baan direct aan de Reidingsweg. Op de plaats
van het vroegere sportterrein kwam het Kiryat Onoplein, tijdens
de koersdagen stalterrein, en het zwembad was verplaatst naar de
zuidkant van de lange zijde van de drafbaan. In 1977 werd een nieuw
stalterrein in gebruik genomen, dat naast het zwembad De Welle lag
en dat via een zandpad achter het zwembad langs vanaf de baan te
bereiken was. Hierop was een stal met 22 boxen gebouwd, waarin eerst
de trainer Peter Petersen zich vestigde, terwijl later de Friese
kampioenstrainer Tjitse Smeding uit Oudeschoot de stal als dependance
in gebruik had. Bij de stal lag een paddock met daaromheen een zandbaan
van 350 meter, voor het uitrijden. Weer twee jaar later, in 1979,
was er naast de bestaande tribune een nieuwe overdekte geplaatst
van 60 meter lengte, met tafels en stoelen, plaats biedend aan 300
personen en in 1987 werd de rechterstoel vervangen door een nieuwe
op het middenterrein.
Boven: Langs de baan wordt een tegelpad aangelegd.
(foto: overgenomen van de website dragten.nl)
Boven: Daimler en Willem Strooper tijdens een voorwerkje
in Drachten, begin jaren zeventig.
Beeld van een koers in Drachten.
Omstreeks 1990 tekende zich de naderende sluiting van
de drafbaan Drachten aftoen in Wolvega een nieuwe baan werd aangelegd
en in het zogenaamde Nehem-reorganisatierapport werd gesteld, dat
in het noorden slechts ruimte was voor twee banen: Wolvega en Groningen.
Het gevolg was dat Drachten in 1992 helemaal geen koersen toegewezen
kreeg. Dit besluit werd door een nieuw NDR-bestuur in 1993 weer
teruggedraaid. In dat jaar werden zes meetings verreden. De steun
vanuit het leidende orgaan was echter sterk afgebrokkeld en in 1994
zag men slechts kans één meeting te verrijden. Wel was men er in
geslaagd die dag de grote dravercrack Yellowa met zijn eigenaar-rijder
Ton Blok naar Drachten te halen. In een speciale poging, alleen
over de baan gaand, bracht Yellowa het baanrecord op een kilometertijd
van 1 minuut en 14,5 seconden.
De regionale favoriet Mistral Nora
wint op de drafbaan van Drachten
in 1974 of 1975.
Boven: Omack Buitenzorg en Harry Pools hebben zojuist
de Trainingsbaan-prijs gewonnen in Drachten op 12 mei 1977.
In de verte loopt een blije eigenaresse, Mw. S. Geijs.
De beide er op volgende jaren slaagde de draverij-vereniging
er in om vier koersen per jaar te houden, maar intussen had de gemeente
haar oog op het terrein laten vallen om er woningbouw te realiseren.
Op donderdag 15 mei 1997 vond definitief de laatste meeting plaats;
restaurant en tribunes werden kort daarna gesloopt. Er is op de
plaats van de voormalige drafbaan een grote vijver gekomen, waaromheen
volgens een ontwerp van tuin- en landschapsarchitect Copijn uit
Utrecht de Parckwijk De Singels gebouwd is. Een klein monument langs
het voetpad van deze wijk, eind januari 2002 onthuld, herinnert
nog aan de vroegere drafbaan. En de Harddraverij-vereniging ontving
van de gemeente een afkoopsom van 1 miljoen gulden, welke ze weer
aan de drafsport ten goede wil laten komen. Een nieuwe baan kreeg
Drachten, waar in 1836 al op de korte baan werd gedraafd, echter
niet meer.
(Bronnen. D. Minkema: 75 jaar Drachten. Fokwijzer, oktober 1996:
Dragster Courant.)
Tot zover de tekst uit het boek van Durk Minkema.
Revival
Sinds enkele jaren wordt er weer in Drachten gekoerst.
Eenmaal per jaar zijn er grasbaan races, net als heel lang geleden.
Drafbaan Drachten is een initiatief van All about horses BV,
HDRV Drachten & het Fries Congrescentrum Drachten.
Boven: Beeld van een grasbaankoers te Drachten.
Boven: Beeld van de jaarlijkse grasbaankoers te Drachten.
|